雅典一日游(和购物
前言
这是古希腊语课程的第9章的下半部分,大概是这个系列的第20篇文章。
- 想复习语法知识的读者可以直接阅读这篇文章。
紧接着前一篇文章这一篇讲的是咱的农民朋友与家人进城参加节日庆典时的经历。
文章的内容已经逐渐变难了,希望有兴趣学习的读者在阅读这一篇之前先阅读之前的文章。
ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ
标题里的 ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ / πανηγυρις 表示节日 / 庆典。
小标题 / 插图旁里有一句话:των παροντων πολλοι μεθυοντες κωμαζουσιν.
许多在场的人们都醉醺醺地庆祝着。
των παροντων πολλοι:动词分词 παροντων 所有格来表达 在场的那些人中的 πολλοι 许多。
μεθυοντες:动词 μεθύω 喝醉的所有格,表达人喝醉的状态。
- 英文中的 amethyst 酒石就来源于它。
κωμαζουσιν 比较少见,表示庆祝,κωμάζω 来自于名词 κῶμος 节日。
第一段
ἑσπέρα ἤδη πάρεστιν. δι᾽ ὀλίγου σιγῶσι πάντες οἱ ἄνθρωποι ·
已经是晚上啦。不一会儿呢,所有的人都安静了下来。
ἑσπέρα:晚上。πάρεστιν:动词,出现 / 到来。
σῑγᾰ́ω: 动词,表示安静下来这个动作。似乎是新单词,像英文 cigar 雪茄,人一抽烟就安静。
- 与它相关的一个名词是 σιγή 表示安静。
πάντες:所有的,οἱ ἄνθρωποι 人们(这里用复数)
ὁ γὰρ κῆρυξ προχωρεῖ καὶ βοῶν, “σιγᾶτε, ὦ πολῖται,” φησίν ·
因为传令官走了过来并大声呼喊着 “请安静,市民们”(这里 · 是分号,还有后半句)
κῆρυξ:传令官 / herald,名词。βοῶν:动词,喊叫。它是一个不规则动词。
σιγᾶτε:安静!这里用了命令语气(第二人称)复数。
πολῖται:市民,复数。这个词在第8章(去城市那一课)学过。
“ἡ γὰρ πομπὴ προσχωρεῖ. ἐκποδὼν γίγνεσθε.” πάντες οὖν ἐκποδὼν γίγνονται καὶ τὴν πομπὴ μένουσιν.
因为庆典的队伍正在走来,请你们往路边捎 (shào) 捎。于是大伙儿到路边等待着庆典队伍的到来。
πομπὴ:庆典的队伍 / 游行,现代英语里有个 pomp 就来自于它,但似乎不怎么用了。
ἐκποδὼν:由介词 ἐκ 远离 + ποδὼν 道路组成的,表示 “往马路边上”,它算是副词表示方位。
γίγνεσθε:其实就是的动词 γίγνομαι 的命令语气复数,注意 -εσθε 词尾,它常用关身语态。
第二段
ἐνταῦθα δὴ τὴν πομπὴν ὁρῶσι προσχωρουσαν. ἡγοπυνται μὲν οἱ κήρυκες ·
这时,大家看到庆典的队伍走来了。传令官们走在最前面;
ἡγουνται:带领着队伍。ἡγω / ἡγουμαι 表示带领(常用关身语态)不及物时表示走在最前方。
προσχωρουσαν:προσ 往前 + χωρουσαν 走,这里从词尾 -ουσαν 可知它用了分词形式。
ἔπειτα δὲ παρθένοι κάλλισται βαδίζουσι κανᾶ φέρουσαι βοτρύων πλήρη.
随后,最美丽的女孩们走来,她们拿着盛满葡萄的篮子。
κάλλισται:形容词 κάλλος 的最高级(词尾 -αι 是阴性复数),表示最美丽的。
κανᾶ:新单词,表示篮子,这个词很少见。
但有一个词 Kanephoros / κανηφόροι 更常见:它表示宗教庆典中提着篮子的领队女孩。
它的后半部分 φόροι 表示携带/拿着,算是动词 φέρω 的变体。
作为名词 φόροι 也表示贡品,现在表示税收。
βοτρύων:葡萄 βότρυς,这里用了所有格(-ων结尾)表达篮子里装的是葡萄,不是茅台。
πλήρη:满满的,形容词。κανᾶ βοτρύων πλήρη 满满的一篮子葡萄。
ἕπονται δὲ αὐταῖς πολλοί τε πολῖται ἀσκοὺς οἴνου φέροντες καὶ πολλοὶ μέτοικοι σκάφια φέροντες.
跟随着她们的很多市民背/拿着酒袋子,还有外乡人。
ἀσκοὺς οἴνου:指用动物皮制作的酒袋子。 ἀσκοὺς 表示动物皮/皮革,它是可数名词,用复数。
οἴνος 葡萄酒。这里用 οἴνου 所有格,表示装着葡萄酒的袋子。这里找了张图片:
μέτοικοι:表示外乡人 / metics,也就是没有雅典户口(也没买学区房)的人们。
σκάφια:盘子,这里指装着供奉神明的食物的盘子。
ἔπειτα δὲ προχωρεῖ ὁ τοῦ Διονυσου ἱερεὺς καὶ ἅμ᾽ αὐτῷ νεανίαι ἄριστοι τὴν τοῦ Διονύσου εἰκονα φέροντες.
随后走来的是酒神(Διονυσου)的祭祀,与他同行的是一些最棒的小伙子,他们拿着酒神的雕像。
τὴν τοῦ Διονύσου εἰκονα:酒神的雕像。这里雕像用了宾格,作为分词 φέροντες(拿)的宾语。
而酒神(τοῦ Διονύσου)用了所有格,表示这些是刻着酒神的雕像。
τελευταῖοι δὲ οἱ ὑπηρέται ἔρχονται τὰ ἱερεῖα ἄγοντες.
走在最后的是其他参与者,他们领着将要被献祭的(动物)
τελευταῖοι 表示最后的,走在最后的,这里它修饰名词 ὑπηρέται(盛典参与者)
- 我们学过 τελος 这个词,不知道读者有没猜出 τελευταῖοι 的含义。
ὑπηρέται:参与者,也可以表示助手和官员。它的单数是 ὑπηρέτης, 变格方式与 πολιτης 一样。
ἄγοντες:就是 ἄγω 带领的主动语态分词(的复数主格)
ἱερεῖον / ἱερεὺς / ἱερεῖα
ἱερεῖα: 这个词 ἱερεῖα 刚好是女性祭祀的单数主格。
但从冠词 τὰ 可以看出这里是一个中性词,而且是分词 ἄγοντες 的宾语。
所以呢,它其实是 ἱερεῖον 祭品的复数宾格。
单词 ἱερεῖον 与 ἱερεὺς / ἱερεῖα(男/女祭祀)很像哈,大伙儿需要区分一下。
第三段
πάντες οὖν χαίροντες τῇ πομπῇ ἕπονται πρὸς τὸ τοῦ θεοῦ τέμενος.
兴高采烈的大伙儿跟随着庆典的队伍,前往神的祭坛。
χαίροντες:动词感到开心 χαίρω 的分词形式,复数主格。
τῇ πομπῇ ἕπονται:动词 ἕπομαι 表示跟随,常用关身语态。它后面接名词 πομπῇ 的与格。
τέμενος
τέμενος:祭坛/神庙。τοῦ θεοῦ 神的,这里用了所有格。
这个词对应英语中的 precinct,表示城市 / 村落中特意被划分出来的一片区域。
下文我们会学到动词 τέμνω 表示切割 / 屠宰,因为之后要开始献祭了。
ἐπεὶ δὲ ἀφικνοῦνται, ὁ μὲν ἱερεὺς καὶ οἱ νεανίαι τὴν τοῦ θεοῦ εἰκονα εἰς τὸ ἱερὸν φέρουσιν,
等他们到来之后,祭司和年轻人把神像雕塑带到神殿里。
τὴν τοῦ θεοῦ εἰκονα:神像的(τοῦ θεοῦ)雕塑(τὴν εἰκονα)
οἱ δὲ ὑπηρέται τὰ ἱερεῖα πρὸς τὸν βωμὸν ἄγουσιν.
助手们(祭祀的参与者)把祭品带到祭台上
βωμὸν:祭坛,祭台。
ἔπειτα δὲ ὁ κῆρυξ τῷ δέμῳ κηρυττων, “εὐφημεῖτε, ὦ πολῖται,” φησιν. σιγᾷ οὖν ὁ πᾶς ὅμιλος καὶ ἥσυχος μένει.
随后传令官向人们说道:“请安静,市民们”, 于是人群安静下来,并且保持寂静。τῷ δέμῳ κηρυττων:人民 δέμος, 这里用了与格,作为动词 κηρυττων 呼喊/演说的宾语。
εὐφημεῖτε:动词 “请安静”,这里用命令语态第二人称复数。它与 σιγαω 有一点点区别,σιγαω 只是表示安静/不说话,而 εὐφημω 有点神圣且庄重的含义。
英文单词 euphemism “委婉词/委婉语” 的词源就是 εὐφη- 表示动听的/令人愉悦的。
第四段
ὁ δὲ ἱερεὺς τὰς χειρας πρὸς τὸν οὐρανὸν αἴρων, “ὦ ἄναξ Διόνυσε,” φησίν,
祭司把手伸向天空,同时说道 “噢,主啊,狄奥尼索斯”
τὰς χειρας:双手(复数)英语里的词缀 chiro- 就来自于它,表示与手相关的。
- 常见的有 chirography 书法,chiropractor 脊椎按摩师。
ἄναξ:主人 / 圣上,常用在宗教语境。
οὐρανὸν:天空,名词。没啥好多说的哈,似乎圣经里比较常见。
“ἄκουέ μου εὐχομένου · Βρόμιε, τήν τε θυσίαν δέχου καὶ ἵλεως ἴσθι τῷ δήμῳ ·
请听听我的祈祷,雷神,请收下献祭,并对(我们)人民仁慈些吧。
Βρομιος:雷神 / the Thunderer
θυσίαν:祭品 θυσία 的宾格,它是个阴性名词。
δέχου:动词,表示接受/接收,它是 δέχομαι 的命令语气,常用关身语态。
τῷ δήμῳ:名词,表示人民。这里用与格,表示对于人民(仁慈一些)
σὺ γὰρ ἵλεως ὤν τάς τε ἀμπέλους σῳζεις καὶ αὐξάνεις τοὺς βότρυας ὥστε παρέχειν ἡμῖν τὸν οἶνον.”
因为(我们希望你)你仁慈地保护好(咱大伙儿的)葡萄藤,并且让它们产出更多的葡萄,为我们提供更多的葡萄酒。
ἀμπέλους:葡萄藤,葡萄在古希腊相当于咱河南人的庄稼。
αὐξάνεις:动词,表达栽培 / 使 .. 生长。
βότρυας 表示葡萄 / 葡萄藤,βότρυς 的复数宾格。
ὥστε 这样就能 παρέχειν ἡμῖν(为我们)τὸν οἶνον 产生葡萄酒(不是吃的,也不是茅台)
第五段
οἱ δὲ παρόντες πάντες βοῶσιν · ἐλελεῦ, ἴου, ἴου, Βρόμιε, ἵλεως ὤν τούς τε βότρυας αὔξανε καὶ πάρεχε ἡμῖν τὸν οἶνον.”
“在场的所有人都高声呼喊:哎哟,伊乌,伊乌,怜悯的布罗密神,使葡萄生长,并为我们提供葡萄酒吧。”
ἐλελεῦ, ἴου, ἴου:纯属语音词,宗教仪式中发出的声音。
οἱ παρόντες:这里用冠词 οἱ + 动词的分词 παρόντες(在场)表达 “在场的人们”
Βρόμιε:前文中 Βρομιος 雷神的呼格。
这句基本是在场的群众跟着祭祀祈祷,复读几乎相同的话语。
ἔπειτα δὲ ὁ ἱερεὺς σφάττει τὰ ἱερεια · οἱ δὲ ὑπηρέται ἕτοιμοι ὄντες λαμβάνουσιν αὐτὰ καὶ κατατέμνουσιν.
然后,祭司宰杀祭品。做好准备的仆人们拿走它们并切割。
σφάττει:动词,表示宰杀,它的第一人称其实是 σφάζω.
ἱερεια:这个 ἱερεια 与名词 “女祭司” 的主格拼写一模一样,但这里的 ἱερεια 其实是 ἱερειον 祭品的宾格。
ὑπηρέται:名词 ὑπηρέτης 助手/仆人的复数。
ἕτοιμοι ὄντες:形容词 ἑτοῖμος 做好准备的,而 ὄντες 是 be-动词的分词,表示:是 / being (ready)
κατατέμνουσιν: κατα 往下 + τέμνω 切割。前文我们才学了与它相关的名词 τέμενος 神殿 / 教区。
καὶ τὰ μὲν τῷ θεῷ παρέχουσιν ἐν τῷ βωμῳ κάοντες, τὰ δὲ τοῖς παροῦσι διαιροῦσιν.
他们把一些在祭坛上焚烧给神,剩下的分给在场的人。
ἐν τῷ βωμῳ:在祭坛 βωμός 上,名词 βωμός 咱学过。
κάοντες:焚烧,καίω 的分词形式,表示一边焚烧,一边做另一件事(διαιροῦσιν)
διαιρέω
διαιροῦσιν:动词 διαιρέω 的第三人称复数,表示分开 / 分配。
διαιρέω = δια + αιρέω。动词 αἱρέω 咱种田那会儿学过,拿起 / 抓住。
ἐπεὶ δὲ ἕτοιμά ἐστι πάντα, ὁ ἱερεὺς οἶνον πίνουσι καὶ τὰ κρέα ἐσθίουσι τῷ δαιτὶ τερπόμενοι.
当一切准备就绪时,祭司喝酒,享受宴席。”
πίνουσι:喝。
κρέα:κρέας 的宾格,表示肉。δαιτὶ:名词 δαίς 的与格,表示宴席。
τερπόμενοι:动词 τέρπω 享受的分词形式,表示一边喝酒的同时,享受宴席。
这课的生词还挺多的哈,课文下的小注解都写满了。
第六段
最后一段比较简单,基本是在复习上文 / 前文学过的单词。咱开始看:
μέση νὺξ νῦν ἐστιν, τῶν δὲ παρόντων πολλοὶ μεθύοντες κωμάζουσιν.
现在已是半夜,许多在场的人都在狂欢
μέση:中间 / 于..期间,也就是 μέσος 的阴性版本,修饰阴性词 νὺξ 夜晚。
τῶν δὲ παρόντων πολλοὶ:前文好像讲过,用动词 “在场” 的分词所有格表达 “在场的人”
而 πολλοὶ 是形容词表示很多,也就翻译为在场的许多人 / 许多在场的人。
μεθύοντες:同样是动词分词,表示喝醉的状态。μεθύω 前文学过。
κωμάζουσιν:享乐,狂欢。这句真正的动词,用了复数。
ἡ οὖν Μυρρίνη, φοβουμένη ὑπὲρ τῶν παίδων, “ἄγε δή, ὦ ἄνερ,” φησίν, “
因此,担心孩子的 Myrrhine 说:’快来,先生,’她说
φοβουμένη ὑπὲρ:算是动词短语,表示对于 … 感到担心。φοβουμένη 用了阴性分词形式,因为主语 Μυρρίνη(孩子们的母亲)是阴性词,表达担心的状态。
担心的什么呢?τῶν παίδων 孩子们,因为在介词 ὑπὲρ 之后,所以用所有格。
ἄγε δή:来这里。动词 ἄγω 在之前的课文学过,表示到来,带领,这里用了命令语态单数。
- 副词 δή 表示这里 / 这儿,也是学过的词。
这句的主要动词其实是 φησίν 说话。
Myrrhine 的话还没说完,还有下半句:
ὁ πάππος μάλα κάμνει. καιρός ἐστιν ἐπανιέναι πρὸς τὰς πύλας καὶ καθεύδειν.”
爷爷很疲惫。现在是返回城门并入睡的时候。
καιρός ἐστιν:正是 .. 的时候,后面接动词的不定式 ἐπανιέναι 返回。
πρὸς τὰς πύλας:前往城门 / 大门。
καθεύδειν:这句除了 ἐπανιέναι 外还有个动词 καθεύδειν 睡觉。
老年人通常睡眠时间短,自然要反驳一番:
ὁ δὲ πάππος, “τί λέγεις” φησίν, “οὐ κάμνω ἐγώ. βούλομαι κωμάζειν.”
而爷爷说道:’你在说什么?我没问题。我想要继续狂欢。’”
οὐ κάμνω ἐγώ:我不累!这里特地用了第一人称代词 ἐγώ 强调我。
- κάμνω 动词,表示疲惫。οὐ 否定词。
βούλομαι 情态动词 + 动词不定式 κωμάζειν,想要狂欢 / 继续嗨。
看到老婆被老丈人怼了,一家之主做不出了:
ὁ δὲ Δικαιόπολις, “γέρων εἶ, ὦ πάππα,” φησίν · “οὐ προσήκει σοι κωμάζειν. ἐλθε.”
但 Δικαιόπολις (孩子们的父亲) 说:’你已经年迈了,老大爷,你不该继续狂欢了。请来吧
γέρων:老头 / 老年人。εἶ 动词 “是” 的第二人称,翻译过来就是 “你老了”。
προσήκει:适合 / 属于 / 应该做。第二人称代词 σοι 用了与格,表示 “对你来说 ..“
这个句式与之前学过的 “καιρος εστιν … / δυνατον εστιν + 动词不定式” 很像。
ἐλθε:(跟咱)来吧。因为是对话,所以用了命令语态第二人称单数,表示你来吧。
老头大概也意识到了,这篇文章 3600 字了都,也就服从了:
οὕτω λέγει καὶ ἡγεῖται αὐτοῖς πρὸς τὰς πύλας.
他这样说,并带着他们走向大门。
οὕτω:副词,这样地 / 如此地。
ἡγεῖται:领导 / 带领,第三人称单数,主语是前一句的男人 Δικαιόπολις (孩子们的父亲)
ἐπεὶ δὲ άφικνοῦνται, τὸν ἡμίονον εὑρίσκουσιν, καὶ πάντες χαμαὶ καθεύδουσιν.
当他们到达(城门)时,他们找到了那头驴,而且所有人都躺在地上睡着了
τὸν ἡμίονον:驴,家庭劳动的顶梁柱角色,再次出场。
εὑρίσκουσιν:发现 / 找到。看来雅典门口停了不少驴哇。
χαμαί:在地面上,副词。谁能想到了,最后一句了,还冒出个新词。
καθεύδουσιν:躺着 / 睡着,是主语 πάντες 所有人的动词。
结语
第九章到此结束啦。这一课的新名词挺多的,我们还见到了动词分词的灵活应用。
希望有心学习的读者复习一下这些概念。
接下来呢,第十章也就是他们一家人从雅典城区回到家的旅程啦,咱稍后再见。